Tkanka kostna jest w stanie ciągłego rozwoju. Praktycznie przez cały czas pewne ilości kości są wchłaniane przez organizm, aby być zastępowane przez nowe. Ilość wchłanianych i zastępowanych kości w młodym wieku powinna być mniej więcej taka sama. Oczywiście drugim warunkiem udanego procesu zastępowania kości jest pełne zdrowie. Jednak, gdy się starzejemy, proces ten ulega spowolnieniu, a nasze kości tracą strukturę i siłę.
Każdy z nas z wiekiem doświadcza utraty gęstości kości. Na szczęście tempo tych zmian jak i nasilenie skutków można często poprawić dzięki wczesnej diagnozie i leczeniu. Lekarze oceniają gęstość kości za pomocą testu zwanego densytometrią kości.
Co to jest densytometria?
Densytometria to inna nazwa testu gęstości kości. Test można wykonać za pomocą promieni rentgenowskich, absorpcjometrii rentgenowskiej o podwójnej energii lub specjalnej tomografii komputerowej. Ten pomiar daje informację, czy występuje zmniejszona masa kostna. Gdy do tego dojdzie, kości są bardziej kruche i podatne na złamania.
Badanie gęstości kości służy głównie do diagnozowania:
- osteopenii
- osteoporozy
- przyszłego ryzyka złamania.
Czego dotyczy densytometria?
Procedura testowa zazwyczaj pobiera dane o gęstość kości trzech kości: kręgosłupa, przedramienia i biodra. Inne, wykorzystujące do testowania nadgarstek, palce lub piętę, nie są tak dokładne ze względu na testowanie tylko jednego miejsca w kości.
Dlaczego do diagnozowania gęstości kości nie używa się standardowych zdjęć rentgenowskich?
Jeśli tradycyjne obrazowanie rentgenowskie wykazuje osłabione kości oznacza to, że osłabienie jest już zbyt zaawansowane, by można je było leczyć. Densytometria może wykryć zmniejszenie gęstości i siły kości na znacznie wcześniejszym etapie. Wtedy leczenie może jeszcze przynosić rezultaty.
Co oznacza gęstość kości?
Test gęstości mineralnej kości określa, jak bogate są kości w minerały: wapń i fosfor. Densytometria wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie o bardzo niskiej energii do pomiaru ilości tych minerałów w kościach. Im wyższą zawartość minerałów wskazuje badanie, tym gęstsze i mocniejsze są kości.
Densytometria dla kobie po menopauzie
Densytometria kości jest powszechnie stosowana do diagnozowania osteoporozy, która często dotyka kobiety po menopauzie. Co ciekawe, osteoporoza może również występować u mężczyzn. Osteoporoza to choroba, w której dochodzi do stopniowej utraty wapnia w kościach. Powoduje, że kości stają się cieńsze, bardziej kruche, bardziej podatne na złamania i trudno się zrastają.
Badanie gęstości kości jest zalecane w przypadku:
- kobiet po menopauzie w wieku 60 lat lub starszych, u których występują czynniki ryzyka rozwoju osteoporozy,
- pacjentów z przebytym złamaniem szyjki kości udowej,
- kobiet po menopauzie, szczególnie jeśli są wysokie lub szczupłe,
- mężczyzn i kobiet z nadczynnością tarczycy,
- mężczyzn i kobiet, którzy przez dłuższy czas przyjmowali leki, o których wiadomo, że powodują utratę masy kostnej.
Jak przygotować się do badania gęstości kości?
Powstrzymaj się od przyjmowania suplementów wapnia przez co najmniej 24 godziny wcześniej, ponieważ mogą zaburzyć wyniki. Na badanie przyjdź w wygodnym ubraniu, które nie ma zamków błyskawicznych, pasków, sprzączek czy guzików wykonanych z metalu. Zdejmij biżuterię.
Przed badaniem poinformuj technika, jeśli:
- w ostatnim czasie miałeś robione podobne badanie (przydatne będą informacje, kiedy były robione),
- jeśli przed badaniem tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego wstrzyknięto Ci kontrast,
- jeśli istnieje możliwość, że jesteś w ciąży.
Dlaczego mogę potrzebować testu gęstości kości?
Densytometria wykonywana jest głównie w celu wykrycia osteoporozy (słabych kości) i osteopenii (zmniejszonej masy kostnej). Wczesne leczenie pomaga zapobiegać złamaniom kości. Jest to szczególnie ważne u starszych osób, u których powikłania złamań kości związane z osteoporozą są często poważne. Im wcześniej można zdiagnozować osteoporozę, tym szybciej można rozpocząć jej leczenie, aby poprawić stan i zapobiec jego pogorszeniu.
